Thành phố Hồ Chí Minh đẩy mạnh phát triển các ngành dịch vụ.

Tiềm năng phát triển lớn

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM cho biết, TP.HCM xác định dịch vụ là ngành quan trọng đóng góp vào sự phát triển chung của thành phố. Trong 10 năm qua, ngành dịch vụ luôn có tỷ lệ đóng góp cao, trên 60% tổng sản phẩm trên địa bàn. Năm 2023, riêng 9 ngành dịch vụ chủ lực đã đóng góp 59,6% GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn), chiếm 90% tỷ trọng ngành dịch vụ.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM nhận định rằng việc thực hiện Đề án “Xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực, với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại và có giá trị gia tăng cao” là một yêu cầu quan trọng. Đề án này sẽ giúp thành phố giải quyết những khó khăn hiện tại và tạo ra động lực để phát triển mạnh mẽ trong tương lai, phù hợp với định hướng và tầm nhìn cho sự phát triển kinh tế của TP.HCM, đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ.

Theo Cục Thống kê TP.HCM, thành phố có đủ điều kiện để trở thành một trung tâm dịch vụ lớn không chỉ của quốc gia mà còn của khu vực. Cụ thể, tỷ trọng dịch vụ trong tổng sản phẩm nội địa (GRDP) đã tăng từ 57,7% vào năm 2010 lên 64,9% vào năm 2023. Khu vực dịch vụ luôn có mức tăng trưởng cao hơn so với mức tăng trưởng bình quân của GRDP toàn thành phố. Đặc biệt, trong giai đoạn từ 2021 đến 2023, khu vực dịch vụ ghi nhận mức tăng trưởng bình quân hàng năm là 4,76%, vượt hơn 1,23 điểm phần trăm so với tốc độ tăng trưởng của GRDP.

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM và Phó Trưởng nhóm dự án, đã nhấn mạnh rằng việc khai thác tiềm năng phát triển của thành phố, đặc biệt là trong các lĩnh vực dịch vụ chất lượng cao có thể tạo ra giá trị gia tăng, sẽ góp phần tạo ra động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế – xã hội của toàn vùng Đông Nam Bộ, Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước. Với vị trí chiến lược của TP.HCM, cần có những giải pháp và chính sách thích hợp nhằm thúc đẩy thành phố trở thành trung tâm dịch vụ lớn nhất của cả nước và khu vực trong thời gian tới.

“Trong 10 năm qua, TP.HCM là trung tâm dịch vụ, là cực tăng trưởng dịch vụ của cả nước, đóng góp khoảng 30% tỷ trọng và tăng trưởng khu vực dịch vụ của cả nước giai đoạn 2010 – 2022” – ông Vũ dẫn chứng.

Có nhiều rào cản

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), cho biết, nếu không có tác động nào, TP.HCM đã là thành phố dịch vụ. Do đó, vấn đề của Đề án là làm sao nâng cấp ngành dịch vụ theo từng giai đoạn, hướng đến trình độ khu vực và quốc tế, nên cần có lộ trình cụ thể cho từng ngành.

“Trong bối cảnh mới, chiến lược phát triển không dừng lại ở từng ngành riêng lẻ mà tất cả các ngành dịch vụ đều phải dựa trên đổi mới sáng tạo. Do đó, phải đưa ngành công nghệ thông tin, bưu chính viễn thông, đổi mới sáng tạo lên hàng đầu, có cơ chế đột phá hơn để phát triển ngành này để các ngành còn lại phát triển theo”, ông Hòa đề xuất.

TS Nguyễn Hoài Nam, Trưởng bộ môn Luật kinh tế thuộc Khoa Khoa học xã hội – Luật tại Trường Đại học Hoa Sen (TP.HCM), cho rằng các quy định pháp luật hiện hành đang trở thành rào cản, làm gia tăng chi phí sản xuất và tiêu tốn nguồn lực của các doanh nghiệp trong ngành dịch vụ. Ông Nam nhấn mạnh rằng trong thời gian qua, Nhà nước đã tiến hành nhiều hoạt động cải cách nhằm tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi hơn, đặc biệt cho ngành dịch vụ ở cả nước và TP.HCM. Tuy nhiên, kết quả đạt được vẫn chưa như kỳ vọng, khi mà nhiều quy định về điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ vẫn còn nhiều điểm bất hợp lý.

Để cải thiện môi trường kinh doanh cho lĩnh vực dịch vụ tại TP.HCM, TS. Nguyễn Hoài Nam khuyến nghị cần khẩn trương giải quyết các vấn đề và rào cản pháp lý đang gây khó khăn cho đầu tư và kinh doanh. Ông nhấn mạnh rằng cần ưu tiên xử lý ngay những vấn đề mà doanh nghiệp đã nhiều lần kiến nghị, chẳng hạn như các quy định liên quan đến phòng cháy chữa cháy và các cuộc kiểm tra chuyên ngành.

Theo ông Nam, cần áp dụng cơ chế “một luật sửa nhiều luật” vào những vướng mắc, nút thắt đã được làm rõ, cùng với việc rút ngắn quy trình thực hiện để triển khai ngay. Tiếp tục rà soát, cắt giảm điều kiện đầu tư, kinh doanh; khẩn trương quy định cụ thể cơ chế bảo vệ cán bộ, công chức thi hành công vụ, dám đột phá, không vì vụ lợi cá nhân. Cùng với đó, tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp giảm gánh nặng chi phí, tăng khả năng tiếp cận vốn và nguồn lực hỗ trợ từ Nhà nước…

Dựa trên những đóng góp với sự đồng thuận cao về dự thảo Đề án, GS.TS Nguyễn Trọng Hoài – nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế TP.HCM, đại diện cho tổ tư vấn Đề án – đã nhấn mạnh rằng mục tiêu của Đề án là không chỉ duy trì mà còn nâng cao chất lượng các ngành dịch vụ hiện tại. Đồng thời, Đề án cũng hướng tới việc tìm kiếm các ngành dịch vụ mới có tiềm năng phát triển đột phá, phù hợp với xu hướng khu vực và toàn cầu. Từ đó, sẽ có kế hoạch đầu tư nguồn lực để thúc đẩy sự phát triển của những ngành dịch vụ này.