Quảng cáo thực phẩm chức năng cần trung thực, minh bạch

Thực trạng nhức nhối của ngành thực phẩm chức năng

Ngày 29/5, tại Hà Nội, Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam phối hợp với Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) tổ chức tọa đàm: “Đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng”.

Tại tọa đàm, Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đăng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, cho rằng ngành thực phẩm chức năng phát triển nhanh chóng trong 20 năm qua, nhờ góp phần bảo vệ sức khỏe người dân. mọi người. Tuy nhiên, tình trạng quảng cáo các sản phẩm này hiện nay đang gây khó chịu và thất vọng cho cả người trong ngành và người tiêu dùng.

Hiện tượng vi phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng không chỉ gây “mất tiền, thiệt thòi” cho người tiêu dùng mà còn làm giảm uy tín của ngành thực phẩm chức năng, gây hoang mang cho các doanh nghiệp sản xuất. kinh doanh trung thực với doanh nghiệp lừa đảo, đánh đồng hàng thật với hàng giả.

Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đăng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam phát biểu tại tọa đàm.

Cụ thể, có 4 hành vi vi phạm quảng cáo phổ biến liên quan đến thực phẩm chức năng hiện nay: quảng cáo sai sự thật, lừa dối, làm hàng giả; Quảng cáo phóng đại và cường điệu sản phẩm; quảng cáo mơ hồ và gây hiểu lầm; Quảng cáo nhắm đến đối tượng nhạy cảm (người mắc bệnh ung thư hoặc bệnh hiểm nghèo).

“Thực tế là chưa có sản phẩm khoa học nào có tác dụng như quảng cáo giúp loại bỏ bệnh tiểu đường, chữa khỏi hoàn toàn bệnh cao huyết áp, giảm 10 kg trong vòng 1 tuần… Đó là những quảng cáo sai sự thật trong lĩnh vực thực phẩm chức năng đã và đang gây ra”. nguy hại cho xã hội”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đăng nhấn mạnh.

Phân tích nguyên nhân của tình trạng hiện nay, Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đăng cho rằng, hiện nay chủ yếu là chế tài chưa nghiêm, có những quy định pháp luật không còn phù hợp với thực tế vì chưa có quy định pháp luật cho người dân. quảng cáo, kinh doanh quảng cáo, nhà xuất bản quảng cáo. Bên cạnh đó, hệ thống quản lý, thanh tra chưa hoàn thiện và chế tài chưa đủ sức răn đe.

“Hiện nay, tập thể 225 thành viên của VAFF hiếm khi vi phạm quảng cáo thực phẩm chức năng, nhưng còn rất nhiều doanh nghiệp khác chưa thực hiện đúng đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng”, ông Đặng thẳng thắn nói.

Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng thực phẩm chức năng, Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam ban hành Quy chuẩn đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng.

Quy định gồm 5 chương, 16 điều chỉ ra cụ thể các hành vi bị coi là vi phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng, nêu rõ các chuẩn mực đạo đức trong quảng cáo và các biện pháp hạn chế vi phạm đạo đức quảng cáo…

“Quy định đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng không chỉ là “kim chỉ nam” mà còn là định hướng để các thành viên Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam thực hiện quảng cáo có đạo đức – vì lợi ích của người dân. tiêu dùng, nhằm mục đích chăm sóc và bảo vệ sức khỏe con người trước hết, đồng thời “gợi ý” cho xã hội, cơ quan quản lý, doanh nghiệp thực phẩm chức năng, nhà phát hành quảng cáo và người tiêu dùng. Người tiêu dùng nhận biết quảng cáo thực phẩm chức năng không đảm bảo tiêu chuẩn đạo đức để đấu tranh chống vi phạm và có biện pháp xử lý kịp thời”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đăng bình luận.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đăng, với việc ban hành Bộ quy tắc đạo đức này, Hiệp hội mong muốn sát cánh cùng các cơ quan quản lý nhà nước nhằm lập lại trật tự kỷ luật trên thị trường thực phẩm chức năng, đưa ngành thực phẩm chức năng phát triển bền vững, góp phần vào sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Loại bỏ quảng cáo sai sự thật và tránh những rủi ro không đáng có

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thành Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), mối nguy hiểm của quảng cáo gian lận trong lĩnh vực y tế không chỉ ở vấn đề tài chính. Người mắc bệnh nan y nếu được phát hiện và điều trị sớm thì có thể khỏi bệnh hoặc ít nhất là kéo dài được cuộc sống. Nhưng quảng cáo “cam kết chữa khỏi bệnh” lại vi phạm quy định về thực phẩm chức năng (không phải thuốc và không thay thế thuốc).

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) phát biểu ý kiến ​​tại buổi tọa đàm.

Theo ông Phong, Luật An toàn thực phẩm chỉ quy định về thực phẩm nói chung, trong khi các quy định về quảng cáo hàng hóa nói chung, quảng cáo thực phẩm chức năng nói riêng đều có tại Luật Quảng cáo và các văn bản hướng dẫn. Theo đó, người phát hành quảng cáo chỉ được phép phát hành quảng cáo phù hợp với nội dung đã được thẩm định.

Tuy nhiên, nhìn vào thực tế, nhiều doanh nghiệp quảng cáo sản phẩm không đúng nội dung đã thẩm định. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp còn cho biết, họ không quảng cáo sản phẩm trái quy định mà do đơn vị, cá nhân khác quảng cáo và họ không hề biết.

Nhiều sản phẩm còn có nội dung quảng cáo “lách luật” giữa đông y và thực phẩm chức năng mà không nêu rõ sản phẩm là gì, gây hiểu lầm nghiêm trọng, đặc biệt là trên nền tảng YouTube.

Về chế tài, ông Nguyễn Thành Phong cũng cho biết, luật đã quy định. Nhưng vấn đề là các nhà quảng cáo, đặc biệt là các trang mạng xã hội, có máy chủ ở nước ngoài nên rất khó trừng phạt họ.

“Mối nguy hiểm của việc quảng cáo sai sự thật trong lĩnh vực y tế không chỉ là tài chính mà nhiều người mắc phải những căn bệnh nan y. Nếu được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể khỏi hoặc kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, những quảng cáo này khẳng định thực phẩm chức năng “cam kết chữa khỏi bệnh”. ” đã lấy đi khoảng thời gian vàng son của họ để chữa bệnh.

Tại tọa đàm, ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh, việc kết hợp pháp luật với quy tắc ứng xử của các hiệp hội nghề nghiệp là kim chỉ nam để người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm uy tín, đảm bảo sức khỏe.

Theo Thứ trưởng, để xử lý vấn đề này, cần yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới nỗ lực xử lý nội dung vi phạm bằng cách yêu cầu các doanh nghiệp trung thực đang quảng cáo rút tiền tài trợ và không quảng cáo trên trang. mạng đó nữa. Đây là giải pháp ngăn chặn dòng tiền quảng cáo hợp pháp vào mạng xã hội nhằm xử lý các nội dung quảng cáo sai sự thật.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông phát biểu tại tọa đàm.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng cần truyền thông mạnh mẽ hơn để giúp người dân hiểu rằng thực phẩm chức năng không thể thay thế được thuốc, dù đây vẫn là câu bắt buộc trong tất cả các quảng cáo về thực phẩm chức năng. Đồng thời, cần siết chặt quản lý, xử lý các thương hiệu, nhà sản xuất vi phạm quảng cáo, thành phần, chất lượng sản phẩm; Chúng ta cần phải mạnh mẽ hơn nữa để tránh một số hoạt động kinh doanh thiếu đạo đức ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường thực phẩm chức năng.

Tại buổi thảo luận, hầu hết các chuyên gia đều khẳng định thực phẩm chức năng góp phần rất lớn trong việc nâng cao sức đề kháng của cơ thể và hỗ trợ điều trị một số bệnh. Tuy nhiên, thực phẩm chức năng không thể chữa khỏi bệnh.