Khách hàng tố cáo Nam A Bank làm lộ thông tin tín dụng: CIC lên tiếng

Hai cá nhân tại TPHCM vừa gửi đơn khiếu nại về việc thông tin tín dụng CIC của họ bị một nhân viên ngân hàng Nam Á làm lộ, mặc dù họ không phải là khách hàng của ngân hàng này.

Theo thông tin từ phóng viên báo Dân trí, ông P.T.C và bà P.T.Y.N (cùng cư trú tại TPHCM) đã phản ánh về việc thông tin tín dụng quốc gia (CIC) của họ bị rò rỉ bởi một nhân viên của Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam Á Bank, mã chứng khoán: NAB), mặc dù họ không có mối quan hệ khách hàng với ngân hàng này.

Trong đơn gửi đi, ông C. và bà N. cho biết rằng ông Trương Quốc Vương, Phó giám đốc một chi nhánh của Nam Á Bank tại TP.HCM, đã tiến hành tra cứu thông tin CIC của họ. Việc này bao gồm các thông tin về lịch sử tín dụng và tài sản bảo đảm có liên quan, dựa trên yêu cầu từ ông T.M.T, một khách hàng của Nam Á Bank có mối liên hệ với ông C. và bà N.

Ông Vương cho biết việc kiểm tra thông tin CIC tuân theo quy định trong Thông tư 03 ban hành năm 2013 của Ngân hàng Nhà nước liên quan đến hoạt động thông tin tín dụng.

Theo thông tin từ đơn phản ánh, ông C. và bà N. cho biết họ không phải là khách hàng của Nam Á Bank và cũng chưa từng có bất kỳ liên hệ hay nhu cầu giao dịch tín dụng nào với ngân hàng này.

Vì vậy, hai cá nhân này cho rằng việc Nam Á Bank lấy thông tin CIC cá nhân và tiết lộ cho những người không liên quan là hành động vi phạm pháp luật và không hợp pháp.

CIC phát biểu.

Phát biểu về sự việc này, đại diện của Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) cho biết họ không có quan điểm gì về vụ việc vì CIC vẫn chưa nhận được thông tin từ các bên liên quan, bao gồm cả tổ chức và cá nhân.

Đại diện của CIC đã cho biết rằng Thông tư số 03/2013 của Ngân hàng Nhà nước đã chỉ rõ các quy định liên quan đến hoạt động thông tin tín dụng. Cụ thể, Thông tư 03 đã đề cập đến những hành vi bị cấm trong lĩnh vực này tại Điều 6. Trong đó, hành vi “cung cấp thông tin tín dụng cho các tổ chức hoặc cá nhân không có liên quan, một cách trái phép” được liệt kê là hành vi bị cấm theo quy định tại Khoản 3, như CIC đã trích dẫn.

CIC cho biết rằng việc thu thập thông tin tín dụng của Ngân hàng Nhà nước nhằm xây dựng một cơ sở dữ liệu tín dụng quốc gia, giúp các tổ chức tín dụng phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro trong quá trình kinh doanh. Điều này được quy định tại Điều 4 trong Thông tư 03.

Khi thông tin CIC bị tiết lộ, cán bộ và ngân hàng sẽ phải chịu trách nhiệm như thế nào?

Luật sư Đỗ Văn Luận, Giám đốc Công ty Luật Lập Phương thuộc Đoàn luật sư TPHCM, cho biết rằng theo Điều 10 của Thông tư 03, ngân hàng là một trong những tổ chức có quyền truy cập thông tin tín dụng. Tuy nhiên, ngân hàng chỉ được phép tra cứu thông tin tín dụng của một cá nhân khi có sự chấp thuận của người đó hoặc theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Theo ý kiến của luật sư Luận, trước khi tiến hành tra cứu thông tin tín dụng của ông C. và bà N., Ngân hàng Nam Á cần phải có sự chấp thuận và xin phép từ họ.

Phóng viên của Dân trí đã liên lạc với đại diện của Nam Á Bank để xác minh thông tin liên quan đến sự việc. Tuy nhiên, ngân hàng vẫn chưa có câu trả lời về vấn đề này.

Luật sư Đỗ Văn Luận đã thông tin rằng, theo quy định pháp luật Việt Nam liên quan đến bảo vệ thông tin cá nhân cũng như nghĩa vụ của các tổ chức và cá nhân trong việc quản lý thông tin khách hàng, nếu đúng như những gì được nêu trong đơn phản ánh của ông C. và bà N., việc tiết lộ thông tin tín dụng của hai cá nhân này ra bên ngoài có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Trước tiên, trách nhiệm thuộc về ông Vương – một nhân viên ngân hàng. Luật sư cho biết rằng ông Vương có thể sẽ bị xử lý kỷ luật trong nội bộ ngân hàng. Nếu căn cứ vào tính chất và mức độ vi phạm dẫn đến việc lộ thông tin khách hàng, mà có dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng, ông có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Ông Vương cũng có trách nhiệm bồi thường cho những thiệt hại mà ông gây ra, theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, ông Vương cũng có nghĩa vụ bồi thường cho ông C. và bà N. – những người đã báo cáo về việc lộ thông tin tài khoản, nếu sự việc này dẫn đến thiệt hại cho họ và họ yêu cầu được bồi thường.

Việc bồi thường cần phải dựa trên các yếu tố như sự tồn tại của thiệt hại thực tế; hành vi vi phạm pháp luật; và sự liên kết nguyên nhân giữa hành vi vi phạm và thiệt hại đã xảy ra.

Liên quan đến việc xử phạt hành chính, ông Vương có thể bị phạt tiền trong khoảng từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng do hành vi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin cá nhân của ông C. và bà N. mà không có sự đồng ý của họ.

Nội dung về xử phạt được nêu tại Điểm e, Khoản 3, Điều 102 của Nghị định 15 năm 2020 do Chính phủ ban hành, liên quan đến việc xử lý vi phạm hành chính trong các lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

Liên quan đến việc truy cứu trách nhiệm hình sự, luật sư cho rằng hành vi tiết lộ thông tin khách hàng có thể bị xử lý theo Điều 291 của Bộ luật Hình sự năm 2015, quy định về tội thu thập, lưu giữ, trao đổi, mua bán và công khai thông tin về tài khoản ngân hàng một cách trái phép. Hình phạt cho tội danh này có thể lên tới 7 năm tù giam.

Liên quan đến nghĩa vụ của Nam Á Bank, ngân hàng có thể cần phải bồi thường cho những cá nhân bị ảnh hưởng bởi việc rò rỉ thông tin, nếu họ có thể chứng minh rằng mình đã chịu thiệt hại thực tế từ sự cố đó.

Theo Điều 597 của Bộ Luật Dân sự năm 2015, nếu nhân viên của một pháp nhân gây ra thiệt hại trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, thì ngân hàng vẫn có trách nhiệm bồi thường cho bên bị thiệt hại, bất kể nhân viên đó có lỗi hay không.

Sau khi bồi thường cho nạn nhân, ngân hàng có quyền yêu cầu cá nhân thuộc pháp nhân (ông Vương) đã gây ra thiệt hại phải hoàn trả một số tiền theo quy định của pháp luật.

Ông Luận cho rằng mặc dù ông Vương có thể phải chịu trách nhiệm cuối cùng, nhưng việc yêu cầu ông Vương bồi thường trực tiếp cho những người bị ảnh hưởng sẽ không đảm bảo nguyên tắc bồi thường một cách kịp thời.

Do ông Vương gây ra thiệt hại nên khả năng bồi thường cho những người bị ảnh hưởng (ông C. và bà N.) ngay lập tức là rất khó khăn. Tuy vậy, theo quan điểm của luật sư, từng trường hợp cụ thể trong vụ việc này cần được xem xét kỹ lưỡng dựa trên quy định pháp luật và diễn biến của sự việc.

Hai cá nhân tại TPHCM đã cáo buộc một nhân viên ngân hàng làm lộ thông tin về tín dụng của họ. Ba doanh nhân nổi bật ở Gia Lai: từ những tỷ phú trên sàn chứng khoán đến tình trạng nợ nần và người bị bắt giữ. Giá vàng nhẫn đã liên tục giảm, trong vòng một tuần mất 2,7 triệu đồng. Cơ quan hải quan đang tìm kiếm chủ sở hữu chiếc xe Toyota Land Cruiser bị “bỏ quên” tại cảng. Cổ phiếu HBC của ông Lê Viết Hải và HNG của tỷ phú Trần Bá Dương đã bị hủy niêm yết. Chủ tịch 71 tuổi của Tập đoàn Hà Đô đã từ chức, với khối tài sản trị giá 2.800 tỷ đồng.