Hạn chế nguy cơ tạo “khoảng trống miễn dịch”

Tăng cường tiêm chủng là cách tốt nhất để ngăn ngừa dịch bệnh.

Dịch trên đỉnh dịch trong mùa hè

Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, cả nước ghi nhận hơn 160 ca mắc sởi và phát ban nghi sởi (tăng 2,2 lần so với cùng kỳ năm 2023) . Riêng Hà Nội, sau hơn một năm không ghi nhận ca mắc sởi nào, mới đây đã xuất hiện ca mắc sởi đầu tiên vào năm 2024.

Theo thống kê, năm 2014 và 2019 là hai chu kỳ dịch sởi bùng phát mạnh, đặc biệt năm 2014 có hơn 100 trẻ em tử vong vì căn bệnh này. Các chuyên gia lo ngại nếu tính chu kỳ 5 năm, dịch sởi có thể bùng phát vào năm 2024.

Nói về nguy cơ bùng phát hiện nay, đại diện Bộ Y tế cho rằng, nhu cầu thương mại, du lịch ngày càng tăng và thời tiết thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi để dịch bệnh lây lan. Ngoài ra, sau đại dịch Covid-19, nhiều trẻ em không được tiêm chủng đúng lịch hoặc tiêm chủng không đủ, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh có thể phòng ngừa được bằng vắc xin tăng cao.

Cùng với bệnh sởi, cả nước hiện ghi nhận 118 trường hợp mắc bệnh ho gà (gấp 7,4 lần so với cùng kỳ năm 2023). Riêng Hà Nội, từ đầu năm đến nay có 46 trường hợp mắc bệnh ho gà tại 20 huyện, thị; trong khi cùng kỳ năm 2023 không có trường hợp nào xảy ra.

Bệnh nhân là trẻ dưới 2 tháng tuổi chưa được tiêm chủng hoặc tiêm chủng chưa đầy đủ (chiếm 70%). Trẻ trước tuổi tiêm chủng thường có miễn dịch phòng ngừa bệnh ho gà từ mẹ. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tình trạng thiếu vắc xin gần đây nên tỷ lệ tiêm chủng ở trẻ em chưa đạt mức mong muốn. Do khả năng miễn dịch của cộng đồng bị suy giảm nên các bà mẹ không tiêm chủng đầy đủ, làm giảm khả năng chống lại bệnh tật của trẻ.

Số ca mắc bệnh cũng gia tăng, hiện cả nước ghi nhận 12.152 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng (tăng 2,2 lần so với cùng kỳ năm 2023). Riêng Hà Nội ghi nhận 778 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng (tăng 1,8 lần so với cùng kỳ năm 2023).

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho rằng, dịch bệnh năm 2024 sẽ diễn biến phức tạp hơn năm 2023. Để phòng chống dịch hiệu quả cần chủ động cả nguồn lực, giám sát, phòng ngừa đến dự báo. sớm, đánh giá đúng tình hình…

Lấp đầy khoảng trống tiêm chủng

Các chuyên gia cảnh báo, ở những nơi có điều kiện kinh tế khó khăn, người dân không được tiếp cận dịch vụ vắc xin và chậm trễ trong việc nhận vắc xin miễn phí trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng. có thể dẫn đến nguy cơ tạo ra “khoảng trống miễn dịch”, khiến nhiều căn bệnh nguy hiểm quay trở lại.

Bài học rõ ràng là trong thời kỳ Covid-19, hoạt động tiêm chủng cho trẻ em bị gián đoạn khiến dịch bệnh xảy ra ở một số nơi, trong đó có dịch bạch hầu xuất hiện ở tỉnh Hà Giang, Điện Biên.

Vì vậy, hơn bao giờ hết, không chỉ người dân cần thay đổi nhận thức về vắc xin, chủ động phòng bệnh bằng vắc xin mà cơ quan quản lý nhà nước cũng cần nhiều giải pháp để cung cấp đủ vắc xin. -đăng ký Chương trình Tiêm chủng và Dịch vụ Mở rộng.

Về nguyên nhân gây ra một số bệnh truyền nhiễm, theo ông Trần Đắc Phú, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, một phần do vấn đề tiêm chủng trong nhiều trường hợp, khả năng miễn dịch cộng đồng giảm, dịch bệnh bùng phát. tăng. Ngành y tế cần khuyến cáo tuyên truyền để người dân hiểu các biện pháp phòng bệnh và những bệnh nào có công thức phòng ngừa. Phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp bằng cách đeo khẩu trang và rửa tay bằng xà phòng; Nếu có vấn đề về tiêu hóa, hãy ăn đồ nấu chín và uống nước đun sôi, rửa tay bằng xà phòng; Bệnh do tiếp xúc trực tiếp phải vệ sinh cơ thể, cách ly với người nhiễm bệnh và cho trẻ nhỏ nghỉ học khi bị bệnh.

Người nhiễm bệnh không nên tiếp xúc với người khác. Nếu người khỏe mạnh tiếp xúc với người nghi ngờ phải đeo khẩu trang và rửa tay bằng xà phòng. Bệnh tay chân miệng lây truyền qua đường tiêu hóa nên bạn phải rửa sạch đồ dùng để tránh lây truyền sang trẻ qua đường ăn uống.

Ngoài ra, cần có kế hoạch tiêm chủng đầy đủ với các mũi tiêm cơ bản và tuân thủ các mũi tiêm nhắc lại. Trước đây do thiếu vắc xin nên hiện tại và tương lai cần phải tiêm phòng và bù đắp.

Về việc nhiều trẻ đã tiêm đủ liều vắc xin nhưng vẫn có thể mắc bệnh, theo ông Phú, điều này khá bình thường vì vắc xin có tác dụng ở mức độ nhất định.

Nguyên nhân là do hiệu quả tiêm chủng cao nhất chỉ đạt 90%, trong khi 10% vẫn có nguy cơ lây nhiễm, chưa kể một số loại vắc xin chỉ có hiệu quả 70-80%. Những người đã được tiêm phòng bệnh sẽ bị bệnh nhẹ hơn.

Đặc biệt, với những loại vắc xin phải tiêm nhắc lại, người dân cần nhớ lịch tiêm đủ mũi và đủ liều. Ngoài ra, cơ quan y tế địa phương cần rà soát danh sách trẻ chưa tiêm chủng hoặc chưa tiêm đủ vắc xin và vận động phụ huynh đưa con đi tiêm chủng, hạn chế tối đa “khoảng trống” tiêm chủng.