Cảnh báo về việc giả mạo các sản phẩm đặc sản.

Hoạt động giao thương sản phẩm đặc sản vùng miền, chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm) khá sôi động trên các nền tảng mạng xã hội như “Nhóm sản phẩm đặc sản miền sông nước” với gần 81.000 thành viên, “Chợ đầu mối nông sản – đặc sản Đà Lạt” với 215.600 thành viên, “Bán buôn, bán lẻ hạt điều rang muối Bình Phước” với 108.300 thành viên hay “Đặc sản vùng miền – OCOP (Việt Nam) 44.100 thành viên…

Theo ghi nhận, mỗi ngày các nhóm trên có hơn chục bài đăng bán nhiều sản phẩm khác nhau, từ hạt điều, quả bơ, sầu riêng, gà đen… Từ sự ồn ào đó, nhiều kẻ xấu đã lợi dụng để bán các sản phẩm kém chất lượng, làm giả các thương hiệu nổi tiếng.

Chị Thanh Kiều, ngụ tại TP Thủ Đức (TP.HCM), cho biết trước đó chị đã mua 10kg bơ 034 trên một tài khoản Facebook có tên ML, được quảng cáo là mềm, ngon, thịt vàng, thịt dày, hạt dẹt. Khi nhận hàng, chị phát hiện loại bơ này bị nhũn và là loại bơ sáp. Đáng chú ý, bên ngoài thùng vẫn còn nhãn mác “Bơ 034 – Đặc sản Tây Nguyên – Đảm bảo ngon 100%”. “Tôi đã liên hệ với người bán để trả lại hàng và yêu cầu hoàn tiền nhưng họ không phản hồi”, chị Kiều cho biết.

Tương tự, chị Như Quỳnh, nhân viên văn phòng tại TP.HCM cho biết, chị mua hạt điều rang muối từ tài khoản LL trong nhóm bán hạt điều Bình Phước với giá 45.000 đồng/hộp nhưng không ăn được vì hạt bị sâu, vỡ, có mùi mốc và chuyển sang màu đen.

Ngoài mạng xã hội, hàng giả, hàng kém chất lượng cũng xuất hiện trên một số sàn thương mại điện tử, thu hút hàng nghìn lượt mua, thậm chí lập website giả mạo, cung cấp thông tin không đúng về sản phẩm đang bán. Theo một chủ cửa hàng chuyên cung cấp đặc sản Bình Định tại TP.HCM, hiện tượng nhiều tài khoản trên mạng xã hội quảng cáo bán các loại chả như chả cá Quy Nhơn, chả bò, chả heo mang danh đặc sản Xứ Nẫu đang diễn ra rất phổ biến. Tuy nhiên, chất lượng của những sản phẩm này vẫn chưa được xác minh. Hệ quả là không ít người tiêu dùng đã mua phải hàng kém chất lượng và phản hồi không tích cực, cho rằng sản phẩm không ngon và không được dai như quảng cáo. Điều này đã ảnh hưởng xấu đến thương hiệu và uy tín của đặc sản Bình Định, đồng thời làm giảm sức hấp dẫn của những món ăn này.

Hiệp hội cầu cứu

Mới đây, ông Vũ Thái Sơn, Chủ tịch Hiệp hội điều Bình Phước đã có văn bản gửi các cơ quan chức năng của tỉnh về việc bảo vệ thương hiệu “Điều Bình Phước” trước tình trạng một số trang mạng, mạng xã hội… lợi dụng thương hiệu “Đặc sản Bình Phước” để bán hạt điều giá rẻ.

Theo đó, các cơ sở này quảng cáo hạt điều vỡ chỉ 100.000 đồng/6 hộp (3kg) hoặc 100.000 đồng/3 hộp hạt điều 1,5kg còn vỏ. Tuy nhiên, qua xác minh, các sản phẩm trên không có nguồn gốc từ Bình Phước mà là hạt điều nhập khẩu vụ cũ, kém chất lượng. Cụ thể, các sản phẩm có nhiều hạt sâu, teo tóp, một số hạt bị mốc, không còn hương vị đặc trưng của hạt điều, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Hầu hết các sản phẩm đều không có nhãn mác, không ghi ngày hết hạn sử dụng… Do đó, không có cơ sở để truy xuất nguồn gốc chế biến, không biết ai chịu trách nhiệm về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, khi cân lại, các sản phẩm đều không có khối lượng như đã khai báo, loại 1,5kg chỉ có khối lượng 1,12kg (tính cả hộp).

Chủ tịch Hiệp hội Điều Bình Phước cho biết rằng “Hạt điều Bình Phước” đã được Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cấp chỉ dẫn địa lý. Tuy nhiên, tình trạng này đã gây ra những tác động xấu đến thương hiệu “Hạt điều Bình Phước” và quyền lợi của các doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh hạt điều. Đồng thời, điều này cũng làm người tiêu dùng cảm thấy hoang mang khi lựa chọn sản phẩm hạt điều không đạt chất lượng.

Ông Trần Văn Sơn, Tổng giám đốc Tập đoàn Gia Bảo (chủ sở hữu thương hiệu hạt điều Ba Tư Bình Phước – doanh nghiệp được cấp phép sử dụng chỉ dẫn địa lý hạt điều Bình Phước) cho biết thêm, đây là hạt điều nhập khẩu vụ cũ, chất lượng kém, không chế biến được để xuất khẩu nên đẩy hàng về thị trường nội địa. “Nhiều cơ sở đặt tên sản phẩm hoa mỹ, sử dụng nhiều loại gia vị để che giấu chất lượng nguyên liệu và quảng cáo trên Facebook, livestream để thu hút người mua” – ông Sơn cho biết thêm.

Mới đây, tại hội nghị tập huấn về tiêu chuẩn kỹ thuật địa phương đối với nước mắm Phú Quốc (Kiên Giang), nhiều đại biểu cũng nêu tình trạng nhiều sản phẩm nước mắm tùy tiện sử dụng nhãn hiệu Phú Quốc. Tình trạng này không mới nhưng hầu như chưa có vụ việc nào bị xử lý.

Xoài Cần Giờ, một trong những đặc sản nổi bật của TP.HCM, hiện đang gặp phải tình trạng bị làm giả khá phổ biến. Du khách khi đến Cần Giờ có thể vô tình mua phải những sản phẩm không rõ nguồn gốc, do thương lái thu mua từ các địa điểm khác rồi bán lại. Ông Nguyễn Hữu Hoài Phú, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP.HCM, đã nhiều lần nhấn mạnh vấn đề này trong các sự kiện liên quan đến việc tiêu thụ nông sản và đặc sản của thành phố, đồng thời cũng đề cập đến việc hỗ trợ cho đầu ra của các sản phẩm này.